Enstrüman ve insan sesi frekans aralıkları

Bu konuya değinmeden önce elbetteki frekansın tanımını yapmak gerekir. Frekans bir saniye içerisindeki sesteki titreşim veya çevirim sayısıdır. Frekans için birim olarak Herz (Hz) ve Kiloherz (kHz) kullanılır, 1 kHz : 1000 Hz'e eşittir. Frekans yükseldikçe ses tizleşir yani incelir. Frekans düştükçe ses kalınlaşır yani pesleşir. İnsan kullağının işitebidiği en alçak frekans 20 Hz. en yüksek frekans ise 20 kHz.'dir, ancak 20 kHz'lik sesleri çok az insan duyabilir. İnsan yaşı ilerledikçe tiz sesleri duymak zorlaşır, bu yüzden işitme kaybı tiz seslerden başlar. Çocuklar ve gençler 17 kHz, yetişkin insanlar ise 15 kHz'in üzerindeki sesleri genellikle duyamazlar. Tabiki her enstrümanında cinsine göre frekans aralıkları vardır, ses mühendisliğinde bu aralıkların doğru hesaplanıp kayıt kanallarında doğru düzenlenmesi sesin daha net ve belirgin çıkmasına neden olur. Enstrüman seslerinin frekans aralıkları aşağıdaki çizelgede verilmiştir. İlginç olan erkek ses frekans aralığının bayanlardan daha geniş olmasıdır.

Ses Kayıt ve Müzik Sistemleri (Tonmaister)

     İyi bir tonmaister ses, müzik, elektronik ve fizik bilgisine sahip olan ve kendini bu konuda sürekli yetiştiren müzik adamıdır. Şuanki teknolojiyle isteyen herkes evinde ufak bir stüdyo oluşturabilir. Ancak profesyonel bir tonmaisterin şef kadar olmasada yeteri kadar bir bilgiye sahip olması gereklidir. Özellikle koro öncesi enstrümanların ve solistlerinin monitörlerinin, salon anfilerinin seslerinin ayarlanması sanıldığının aksine zor bir iştir. Eğer enstrümanlar, solo ve koristler arasındaki ses uyumu ve desibelleri istenilen ölçüde olmazsa kaliteli bir ses elde edilemeyebilir. İyi bir tonmaister hem profesyonelliği hemde teknik bilgisiyle hatalarınızı telafi eder.

     Mixing programlarından bazıları protools, cubase, studioone, v.s.

    Ses ve duyum, sinyaller, kablolar, konektörler, hoparlörler, amplifikatörler, akustik, digital ses teknolojisi, mikrofonlar, mixerler,  kayıt cihazları ve formatları, sinyal işlemciler, kanal kayıt, kayıt teknikleri, midi, senkronizasyon, editing, miks ve sonrası, görüntü için ses post-prodüksiyonu, v.s konularında bilgi edinmek gereklidir. Bu uzun ve meşakatli bir yol gibi gözüksede müziği ve müzik için gerekli unsurları sevenlerin zevk alacağı bir daldır...

     Tonmaisterler konserlerin gizli kahramanlarıdır, birçok sanatçının ve müzisyenin kaprisini çekmeside cabasıdır. Sürekli aynı tonmaisterle çalışan müzisyenler ve sanatçılar avantajlıdır. Tonmaisterlara ses mühendiside diyebiliriz, zira ileri seviyesi ses prodüksiyonluğuna kadar varabilir. Türkiye'de I.T.Ü. Müzik İleri Araştırma Merkezi bu konuyla ilgili etkin çalışmalar yürütmektedir.

Çağatay Okay